روش های کنترل دما و رطوبت گلخانه

گلخانه بهترین شیوه برای کسانی است که می خواهند سریع تر بذر های خود را رشد دهند، از گیاهان در برابر آب و هوای خیلی سرد یا خیلی گرم محافظت کنند و ابتلای گیاهان به بیماری ها و آفات مختلف را به حداقل برسانند. اما باید بدانید برای پرورش گیاه در گلخانه کار هایی بیش از آبیاری و کوددهی انجام دهید. در خارج از گلخانه شما امکان تنظیم و آب و هوا را ندارید؛ اما این کار در داخل گلخانه امکان پذیر می شود. به همین دلیل کنترل و تنظیم دما و رطوبت گلخانه بسیار مهم است. در این مقاله در مورد نحوه کنترل دما و رطوبت گلخانه توضیح خواهیم داد.

چرا کنترل رطوبت و دما در گلخانه مهم است؟

کنترل دما و رطوبت در گلخانه برای جلوگیری از رشد و انتشار آفات و بیماری های مختلف گلخانه ای برای گیاه حیاتی است؛ چرا که رطوبت و دمای نامناسب گلخانه بستر مناسبی را برای رشد آفت ها و بیماری های مختلفی از جلمع شپشک سفید و خیلی از بیماری های قارچی فراهم می کند.

علاوه بر این ها عدم کنترل دما و رطوبت گلخانه باعث می شود تا بازدهی گیاهان به میزان زیادی کاهش یابد؛ زیرا رطوبت بر میزان تعریق گیاه و نحوه جذب مواد مغذی توسط گیاه تاثیر منفی خواهد گذاشت. برای مثال در صورتی که رطوبت گلخانه شما زیاد باشد، گیاه دیگر تعریق نخواهد داشت که همین باعث می شود نیاز گیاه به آب بسیار کمتر شود. با این کار رشد گیاه نیز خیلی کند یا کاملا متوقف خواهد شد.

از کجا متوجه شویم رطوبت گلخانه بالا است؟

خیلی از گلخانه دار ها با مشکل رطوبت بالای گلخانه مواجه می شوند؛ اما از این مسئله اطلاعی ندارند. در صورتی که برای کنترل دما و رطوبت گلخانه خود برنامه های خاصی را اجرا می کنید؛ اما نمی دانید رطوبت گلخانه زیاد است یا خیر، می توانید به گیاهان خود نگاه کنید تا ببینید آیا نشانه ای از بیماری های مرتبط به رطوبت بالا را در خود نشان می دهند یا خیر.

یکی از نشانه های رطوبت بالا و دمای نامناسب در گلخانه تغییر رنگ گیاهان به قهوه ای است. اگر هوای داخل گلخانه داغ و سنگین باشد، احتمالا خود شما نیز می توانید رطوبت موجود در هوا را احساس کنید. اگر در طول روز آب زیادی داخل سینی های گلدان باقی می ماند، به احتمال زیاد کنترل دما و رطوبت گلخانه به درستی انجام نمی شود و گلخانه رطوبت بالایی دارد.

برعکس این موضوع نیز ممکن است اتفاق بیفتد. در صورتی که در مناطقی با آب و هوای خشک زندگی می کنید، ممکن است گلخانه شما رطوبت کافی را نداشته باشد. در این شرایط گیاهان معمولا با مشکلاتی مانند خشک شدن ریشه، پژمرده شدن و حتی خشک شدن کامل گیاه مواجه می شوند.

برای کنترل دما و رطوبت گلخانه باید به فصل و میزان رطوبت هوای بیرون از گلخانه نیز توجه داشته باشید. برای مثال در منطقه ای که شما زندگی می کنید، ممکن است هوا در تابستان مرطوب باشد. در این شرایط کنترل رطوبت داخل گلخانه کمی سخت تر خواهد بود. برای کنترل دما و رطوبت همیشه به حواس خود و نشانه های گیاه متکی نباشید و حتما از یک رطوبت سنج و دماسنج مطمئن در گلخانه خود استفاده کنید.

راه های کنترل دما و رطوبت گلخانه

برای کنترل دما و رطوبت داخل گلخانه راه های زیادی وجود دارد. برای این که بتوانید بهترین شرایط را از نظر دما و رطوبت برای گیاه خود فراهم کنید، می توانید برخی از راه های زیر را امتحان کنید:

• آبیاری صحیح

برای کنترل دما و رطوبت گلخانه مهم ترین عامل نحوه آبیاری است. آبیاری بیش از حد می تواند رطوبت گلخانه را تا حد غیر استانداردی بالا ببرد. برای این که بتوانید آبیاری بهتری داشته باشید، می توانید راه های زیر را امتحان کنید:

• از ایجاد رطوبت بیش از حد بر روی گیاهان خود خودداری کنید. به جای سیستم های آبیاری سنتی از آبیاری قطره ای یا کنترلر کنترلر آبیاری اتوماتیک استفاده کنید تا بتوانید آب را به هر نقطه ای از گلخانه هدایت کنید.
• گیاهان خود را فقط در اوایل روز آبیاری کنید تا قبل از شب خشک شوند.
• برای کنترل دما و رطوبت گلخانه علف های هرز گلخانه را به طور مرتب در بیاورید تا رطوبت را در خاک نگه ندارند.
• خاک گلخانه را با زهکشی مناسب نگه دارید.
• مطمئن شوید که در سینی گیاهان شما آب نیست. وجود آب اضافی در سینی نه تنها رطوبت را افزایش می دهد، بلکه بستر مناسبی برای رشد انواع پاتوژن های قارچی و آفت های خاص ایجاد می کند.

• سیستم تهویه

برای کنترل دما و رطوبت گلخانه استفاده از سیستم های تهویه می تواند ایده ای عالی باشد. سیستم های تهویه نه تنها گردش هوا در گلخانه را بهبود خواهند داد، بلکه به کنترل رطوبت و دما نیز کمک می کنند. استفاده از سیستم های تهویه می تواند احتمال رشد عفونت های قارچی را در گلخانه تا حد زیادی کاهش دهد. علاوه بر این موارد سیستم تهویه به تبخیر آب اضافی گلخانه نیز کمک می کند تا رطوبت گلخانه در سطح ایده آلی باقی بماند.

می توانید برای راه اندازی سیستم تهویه گلخانه خود از فن ها، دریچه ها و در های مختلف در گلخانه استفاده کنید. دریچه ها و در ها در تمامی گلخانه ها وجود دارند؛ اما فن ها نیز می توانند کمک بزرگی به کنترل رطوبت کنند و بسیار موثر باشند.

البته این را هم در نظر داشته باشید که تهویه گاهی اوقات نمی تواند گزینه ای مناسب باشد؛ چرا که روشی است که مصرف انرژی را افزایش می دهد. علاوه بر این محیطی که در آن قرار دارید ممکن است رطوبت بیشتری از داخل گلخانه داشته باشد که استفاده از سیستم تهویه را عملا بی فایده می کند.

نتیجه گیری

یکی از بهترین راه های کشت بذر، رشد و پرورش آن ها در گلخانه است. رشد و پرورش بذر ها و گیاهان در گلخانه سریع تر است و می توان در هر آب و هوایی و در هر مکانی هر نوع گیاهی را پرورش داد. البته برای پرورش گیاه در گلخانه باید زحمت بیشتری نسبت به کشت معمولی بکشید و کنترل دما از راه دور یکی از کار هایی است که می توانید انجام دهید. یکی از مهم ترین کار هایی که در کشت گلخانه ای باید به آن توجه ویژه ای داشته باشید، کنترل دما و رطوبت گلخانه است که در این مقاله در مورد آن توضیح دادیم.